Wat ging er mis met het Finse basisinkomen?

We schreven er twee jaar geleden enthousiast over: in Finland startte een experiment met het basisinkomen.
Al snel werd het experiment uitgekleed ten opzichte van de eerste beloftes. Het basisinkomen bleek niet onvoorwaardelijk – alleen werklozen ontvingen het – en er was sprake van een kleine steekproef. Inmiddels is besloten de proef na dit jaar niet te verlengen.

Aan de eerste resultaten ligt het niet. De ontvangers van het basisinkomen ervoeren minder stress en voelden zich meer onderdeel van de maatschappij. Het vaste inkomen hield hen niet tegen om banen te zoeken.
Maar de onderzoekers geven aan dat de proef te kort is geweest om echte conclusies te trekken. Een gemiste kans. Want ondanks de beperkingen was dit relatief grote experiment een mooie manier om de werking van het basisinkomen te testen.

De internationale pers – inclusief wijzelf – heeft de ambities van de Finse regering overschat. De regering wilde uiteindelijk niet meer testen dan het basisinkomen als alternatief voor een bijstandsuitkering.

Zo blijkt maar weer dat de invoering van het basisinkomen een systeemverandering is waar een lange adem voor nodig is. Parlementen en regeringen moeten verder kijken dan kortetermijn-partijpolitiek als ze zo’n verandering van de grond willen krijgen. Het lijkt erop dat het Finse kabinet dit nog niet aandurfde.

Meer lezen

Het experiment wordt stopgezet
Positieve resultaten in Finland