HOE DUO FOR A JOB JONGEREN MET VIJFTIGPLUSSERS VERBINDT

Jongeren met een migratieachtergrond ervaren vaak veel drempels als het op het vinden van een baan aankomt. DUO for a JOB helpt deze jongeren door ze te koppelen aan een vijftigplusser, vol werk- en levenservaring. De Rotterdamse vestiging is nu een jaar actief, daarover spraken we met Marije Pronk: “De reacties blijven het mooist, bijvoorbeeld als een mentee superblij komt vertellen dat hij een baan aangeboden heeft gekregen. Terwijl hij echt dacht: dit gaat nooit lukken.”

Kun je wat over jezelf vertellen?

Ik ben Marije Pronk, 32 jaar en ik woon in Rotterdam. Via wat omzwervingen via Utrecht en Amsterdam ben ik uiteindelijk weer teruggekomen in Rotterdam, met de wens om echt iets in het Rotterdamse te doen. Ik wilde veel meer bezig zijn in de samenleving en daar ook iets positiefs aan bijdragen. Dat zocht ik heel erg in de verbinding tussen mensen. Ik heb zelf psychologie en bedrijfskunde gestuurd, die combinatie heb ik eigenlijk perfect teruggevonden bij DUO for a JOB.

Hoe ben je bij DUO for a JOB terecht gekomen?

Na mijn studies psychologie en bedrijfskunde ben ik gestart als consultant. Eerst in de HR, maar al snel stapte ik over naar maatschappij en milieu. De maatschappelijke kant trok mij het meest. In mijn rol als consultant heb ik op het gebied van maatschappelijke thema’s veel kunnen doen, bijvoorbeeld in samenwerking met de Social Impact Factory in Utrecht. Daar was ik veel bezig met sociaal ondernemerschap. Toen merkte ik: ‘Dit is het voor mij’. Alles kwam samen, het maatschappelijke en het ondernemende/bedrijfskundige, maar ook het menselijke. 

Zo begon mijn zoektocht. Ik woonde toen nog in Utrecht, maar ik wilde terug naar Rotterdam. Ik ben gaan praten met mensen over wat er in Rotterdam gebeurde op het gebied van sociaal ondernemerschap. Ik wist veel van wat er in Utrecht gebeurde, maar veel minder over Rotterdam. Via LinkedIn kwam ik in contact met sociaal ondernemers uit Rotterdam, waarmee ik koffie ben gaan drinken. Ik zag toen eigenlijk maar het topje van de ijsberg, want er is veel meer. Nu denk ik: ‘Wow, er is echt zoveel te doen op gebied van sociaal ondernemen’. Via een vacaturesite kwam ik een vacature van DUO for a JOB tegen. Zij zochten vanuit België iemand die het concept in Rotterdam wilde opzetten. Toen dacht ik: ‘Dit is echt mijn droom’.

Wat doet DUO for a Job?
DUO for a Job is een intergenerationeel en intercultureel mentoring programma. Wij koppelen jongeren met een migratieachtergrond van buiten de EU aan vijftigplussers. De vijftigplussers zetten zich als vrijwilliger in. Als mentor helpen zij de jongeren om stappen te zetten naar een baan of een opleiding. Als duo zien ze elkaar een half jaar lang, op wekelijkse basis om die stappen te zetten. En dat kan hem zitten in: wat wil je gaan doen? Wil je een opleiding volgen of wil je aan het werk? Wat voor opleidingen zijn er en wat is je niveau? Maar het kan ook zijn dat iemand al weet wat hij of zij wil doen of al werkervaring heeft, maar ergens tegenaan loopt. De mentor kijkt dan mee: waar loop je tegenaan, waarmee kan ik je helpen? Dat kunnen hele praktische dingen zijn zoals laten zien hoe dingen hier werken, hoe je een betere brief schrijft of hoe je een beter sollicitatiegesprek voert.

En hoe komen de jongeren bij jullie terecht?
Veel jongeren komen via de gemeente bij ons terecht. Zowel via het Jongerenloket als via Werk en Inkomen, want de jongeren mogen ook iets ouder zijn, tot 34 jaar. Ook via andere initiatieven en stichtingen waar jongeren komen worden ze naar ons doorverwezen. Bijvoorbeeld door een stichting die zich bezighoudt met inburgeren. Zodra jongeren zijn ingeburgerd, is werk vaak de volgende stap. Dan kan de stichting zeggen: ‘Ga eens bij DUO for a JOB kijken, want daar kun je een mentor vinden’. We zien ook dat jongeren die al bij ons zitten, het doorvertellen aan bijvoorbeeld vrienden. Maar ook online, via social media weten jongeren ons te vinden.

Waarom is DUO for a JOB ontstaan?
Twee jongens in België zagen aan de ene kant dat jongeren van buiten de EU veel meer drempels ervaren dan jongeren die hier geboren en getogen zijn. Aan de andere kant zagen ze dat de groep mensen die richting hun pensioen gaan of al met pensioen zijn, te weinig worden ingezet in onze maatschappij. Terwijl die generatie enorm veel werk- en levenservaring heeft en ook bereid is om een ander te helpen. Daar zagen zij een enorme kans, ze vroegen zich toen af: ‘Zou er niet iets gaaf kunnen gebeuren als we die twee groepen samenbrengen?’. En dat blijkt, want we zijn nu al tien jaar bezig in Brussel, waar het toen gestart is. 

We richten ons dus niet alleen op jongeren. Natuurlijk is het één van onze doelstellingen om de ongelijkheid in de arbeidsmarkt weg te werken. Maar wij willen ook de mindset rondom vijftigplussers veranderen. We willen laten zien dat zij echt kennis en kunde hebben die we veel meer kunnen benutten. 

Voor mij persoonlijk is het een grote motivatie om de twee groepen met elkaar in contact te brengen. Want ze treffen elkaar steeds minder, we leven veel meer in onze eigen bubbel, zie ik in Rotterdam. Nu brengen we de twee groepen echt met elkaar in contact. Niet even snel, maar elkaar echt leren kennen. Dat zorgt voor begrip bij elkaar, maar ook voor inspiratie. Zowel de mentor als de mentee haalt hier veel uit. Het is dus echt een win-win situatie. We hopen dat het ook breder dan alleen het duo wordt gezien, doordat bijvoorbeeld de mentor zijn of haar inzichten weer deelt met anderen. Zo kunnen onbewuste vooroordelen worden weggenomen door de inzichten die ze delen met hun netwerk.

Wat is het mooiste dat je met jouw werk hebt bereikt?
Voor mij blijft dat toch wel de reacties van mentoren en mentees. Als een mentee superblij komt vertellen dat hij een baan heeft aangeboden gekregen, bijvoorbeeld. Terwijl hij echt dacht: ‘Dit gaat nooit lukken’, maar dan toch op gesprek mag komen en daarna vertelt: ‘Ik kan dit echt niet geloven, maar ik ga starten’. Dat is echt super gaaf om te zien. 

Ook mentees die (nog) niet gestart zijn met een baan, maar die wel zeggen: ‘Zes maanden geleden kwam ik hier binnen en was ik heel onzeker, had ik veel schaamte en wist ik niet wat mijn plek was. Nu weet ik wat ik waard ben, zie ik het wel zitten en komen dingen op orde.’ 

Ik vind het zelf ook heel gaaf om te zien hoe er een band ontstaat in zo’n korte tijd. Want anders hadden ze elkaar niet zomaar ontmoet. Het is niet dat als het hier niet was gebeurd, dat ze elkaar dan in de kroeg waren tegengekomen. Dus ik ben heel blij dat wij hier een rol in spelen, want het echte werk doen de vrijwilligers. Je bent een klein versnellertje, daar ben ik echt dankbaar voor. 

Wat halen de mentoren hier uit?

We krijgen vaak terug dat het zo’n interessante en waardevolle ervaring is. Ze zijn ook vaak verbaasd over hoe moeilijk het is om als jongere hier te starten. Tegelijkertijd zien we ook geïnspireerde mentoren die zeggen: ‘Goh, deze persoon heeft zoveel meegemaakt maar is toch zo enthousiast, zo gemotiveerd, zo dankbaar, hoe kan dat?’. Het zet je eigen leven een beetje in perspectief. We zien ook duo’s die echt een vriendschap hebben opgebouwd. 

Ik zou soms ook wel mentor willen zijn, want het is echt dankbaar werk. Omdat wij hier al zo lang zitten, zijn heel veel dingen voor ons logisch, je denkt er niet meer over na. Ik spreek vaak mentoren die zeggen: ‘Maar wat ga ik dan kunnen doen voor die jongeren?’ Ik zeg dan vaak tegen ze: ‘Jij hebt niet door hoe waardevol de kennis is die jij hebt, die voor jou zo bekend is maar voor die jongeren helemaal niet.’ Je hebt dus zoveel waarde die je kan toevoegen en dat is natuurlijk heel leuk. Dat je zo makkelijk iemand op weg kan helpen – het is niet altijd makkelijk natuurlijk, maar je kunt wel heel veel dingen in gang zetten. 

En wat is jouw wens voor de toekomst?

Het zou natuurlijk heel mooi zijn als wij eigenlijk niet meer nodig zijn. Ik zeg nu dat het belangrijk is om die verbinding te hebben, omdat wij in die bubbels leven. Mijn wens voor de toekomst zou dan zijn dat die bubbels niet meer bestaan. Dat we één grote bubbel hebben en we echt contact met elkaar hebben. Dat een mentor en mentee elkaar ook zouden tegenkomen omdat zij in dezelfde buurt wonen en dan echt het gesprek aangaan. Dat is mijn grote droom voor de toekomst. 

Op korte termijn is mijn droom voor DUO for a JOB dat nog veel meer mentees ons weten te vinden. Dat het ook een programma kan worden voor jongeren die wel in Rotterdam zijn geboren, maar die voelen dat ze een achterstand hebben en een netwerk of support van een mentor kunnen gebruiken. Wij richten ons nu op eerste generatie migranten, maar ik zou willen dat dit een stuk breder wordt. Als je de tweede en derde generatie erbij neemt, heb je al een heel deel van Rotterdam. Het zou dan mooi zijn als het minder wordt gezien als: ‘Heb je dit wel nodig?’ en meer wordt gezien als: ‘Deze kans grijp ik, omdat ik stappen wil maken in mijn leven’.

Mijn droom aan de kant van de mentoren, is dat we meer kunnen samenwerken met bedrijven. Dat zij dus ook vijftigplussers uit hun bedrijf laten deelnemen aan ons programma, zodat zij ook bij kunnen dragen. Wij kunnen de jongeren wel klaarmaken voor de arbeidsmarkt, maar je wil eigenlijk ook de arbeidsmarkt klaarmaken voor de jongeren. Ik zie onze mentoren echt als schakels. Ik denk dat als wij meer mentoren vanuit het bedrijfsleven kunnen betrekken, dat we daar dan veel teweeg kunnen brengen. Ik geloof heel erg in mentorschap, ik heb zelf ook mentors in mijn leven en dat is super waardevol.

Copywriter: Kees Filius

Transcriberen: Floris Hollander