GoedGeld 3: lenen van de toekomst

Wat is geld? De opvolger van het idee “ik geef je twintig kippen voor één koe”? Volgens antropoloog David Graeber klopt dit beeld niet. Uit zijn onderzoek blijkt dat geld is ontstaan vanuit persoonlijke schuld: “Wil je die koe? Prima, volgende keer krijg ik weer wat van jou.”

Geld is de garantie dat deze afspraak wordt nagekomen.

Ook in 2017 staat schuld centraal in onze economie. Je ziet het aan de manier waarop geld wordt gecreëerd. Niet alleen door de overheid, zoals je misschien zou denken. Het overgrote deel wordt gecreëerd door banken. In de vorm van leningen en hypotheken.

Het uitgeleende geld is niet iets dat banken hébben. Ze creëren het, op basis van onze belofte dat we het later wél terug kunnen betalen. We lenen dus eigenlijk van de toekomst. Probleem is dat banken private ondernemingen zijn, gestuurd door groeipercentages en de winstvraag van aandeelhouders. Daarom willen ze graag veel hypotheken verkopen. Veel geld creëren dus.

Maar al snel is dit meer dan we in de toekomst terug kunnen verdienen. Waardoor ons financiële systeem om de zoveel tijd crasht. Wanneer leren we hiervan en richten we onze economie in met oog voor de lánge termijn? Die economie mag dan al eeuwen om schuld draaien, dat maakt het systeem zeker niet immuun voor kritiek.

Klik hier om verder te lezen in de GoedGeld-serie

Meer lezen

Geld als schuld (filmpje)
Een interview met David Graeber
Schuld: de eerste vijfduizend jaar