In de aandachtseconomie is onze afleiding goud waard

Onze aandacht is een schaars goed waar bedrijven om vechten. Op tv, in bushokjes en op internet bestoken ze ons daarom met advertenties en notificaties. Want dankzij die aandacht – direct of indirect – wordt winst gemaakt.

Dat is een probleem, zegt filosoof James Williams, omdat we onze aandacht maar één keer kunnen ‘uitgeven’. De aandachtseconomie leidt ons af van de doelen die we stelden vóórdat we werden afgeleid. Zoals: meer tijd met familie of vrienden doorbrengen, leren skateboarden of ‘Sapiens’ lezen.

In 1996 schetste schrijver David Foster Wallace in het boek ‘Infinite Jest’ een spookwereld waarin alles in het teken staat van advertentie en consumptie. Zelfs de jaartallen. Die worden verkocht aan grote bedrijven en krijgen namen als ‘year of the Whopper’. Om de aandacht te trekken en meer Whoppers te verkopen. De waarschuwing van Wallace: de consumptiemaatschappij maakt de wereld tot één grote advertentie en mensen tot aandachtsslaven.

Deze wereld lijkt nu eng dichtbij te komen, vooral online. ‘Apps’ en ‘ads’ schreeuwen  continu om onze aandacht. Want hoe meer je klikt en scrolt, hoe winstgevender. Dat is de kern van de aandachtseconomie.

Bushokjes, jaartallen en het internet: ze zijn niet uitgevonden om ons af te leiden. Laten we ze weer gebruiken waarvoor ze bedoeld zijn en de publieke ruimte, online of offline, terugclaimen. Zodat we niet langer worden afgeleid van wat voor ons echt belangrijk is. 

Meer lezen

Online alternatieven zonder winstoogmerk:

Zoekmachine Duckduckgo of Ecosia
Chatdienst Signal of Telegram
6 alternatieven voor Facebook
Dit gebeurt er allemaal onder de motorkap van je smartphone